De zaak in het kort
De rechtbank Midden-Nederland heeft een tussenuitspraak gedaan in een zaak betreffende de oude smederij in Baarn. De Vereniging van Eigenaren (VvE) van het pand heeft bezwaar gemaakt tegen het besluit van het college van burgemeester en wethouders van Baarn om het pand niet als gemeentelijk monument aan te wijzen. De VvE stelt dat het besluit onvoldoende rekening houdt met de negatieve financiële gevolgen die zij ondervindt door de eerder opgelegde voorbescherming op het pand. Deze voorbescherming verplichtte het gebruik van dure en onderhoudsgevoelige materialen. Het college heeft de gelegenheid gekregen om deze gevolgen alsnog in de belangenafweging te betrekken.
Het verloop van het proces en de feiten
Het pand, een oude smederij, was oorspronkelijk een rijksmonument, maar werd in november 2019 van de lijst met rijksmonumenten verwijderd. Het college startte vervolgens een procedure om het pand als gemeentelijk monument aan te wijzen. Tijdens deze procedure was er sprake van voorbescherming, wat betekende dat er strikte instandhoudings- en vergunningsplichten golden.
De toenmalige eigenaar van het pand, de stichting ter behoud van Monumenten, voerde herbouw uit onder deze voorbescherming, waarvoor het college de benodigde omgevingsvergunningen verleende. Het pand werd casco verkocht aan de leden van de VvE, die het in vier appartementen splitsten.
In juli 2023 herhaalde het college het voornemen om het pand als gemeentelijk monument aan te wijzen aan de nieuwe eigenaren, die geen zienswijzen indienden. Uiteindelijk adviseerde de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit van Baarn negatief over de monumentstatus, wat het college overnam in haar besluit van juli 2024 om het pand niet als gemeentelijk monument aan te wijzen.
De VvE maakte bezwaar tegen dit besluit, maar de beslissing op bezwaar bleef uit. Hierdoor diende de VvE een beroep in wegens het niet tijdig nemen van een besluit. Het college kwam uiteindelijk met een beslissing op bezwaar, waarin het de monumentstatus niet toekende en een aanvullende motivering gaf. De VvE stelde dat het besluit onvolledig was, omdat het de financiële gevolgen van de voorbescherming voor de VvE niet voldoende onderzocht of gewogen had.
De beslissing van de rechtbank
De rechtbank oordeelde dat het college in de beslissing op bezwaar onvoldoende rekening had gehouden met de negatieve financiële gevolgen voor de VvE door het besluit om het pand niet als gemeentelijk monument aan te wijzen. Het college had deze gevolgen inzichtelijk moeten maken en duidelijk moeten maken welke gevolgen deze belangenafweging voor de VvE had.
Daarnaast wees de rechtbank het beroep van de VvE op het vertrouwensbeginsel af. De VvE kon niet aannemelijk maken dat er toezeggingen waren gedaan die erop wezen dat het pand als gemeentelijk monument zou worden aangewezen. De rechtbank benadrukte dat de voorbescherming slechts een voorlopige status betrof en dat het college beoordelingsvrijheid had bij de uiteindelijke beslissing.
De rechtbank gaf het college de mogelijkheid om het gebrek in de belangenafweging te herstellen, hetzij door een aanvullende motivering, hetzij door een nieuwe beslissing op bezwaar. Het college moet de negatieve financiële gevolgen alsnog in de belangenafweging betrekken en uitleggen waarom eventuele schade niet voor vergoeding in aanmerking komt. De termijn voor het herstel werd vastgesteld op vier weken, waarna de VvE de mogelijkheid krijgt om hierop te reageren.
De rechtbank houdt verdere beslissingen aan tot de einduitspraak, waaronder die over proceskosten en griffierecht. Tegen de tussenuitspraak staat geen hoger beroep open, maar dit kan ingesteld worden tegen de eventuele einduitspraak.
Lees de originele uitspraak hier.
Disclaimer: Deze samenvatting is automatisch gegenereerd en kan daardoor fouten bevatten.
Raadpleeg altijd de originele uitspraak.
