De zaak in het kort
In deze zaak stond het eigendom van twee grondstukken in Helmond centraal. De gemeente Helmond claimde eigendom of een recht van opstal op deze grondstukken door bevrijdende verjaring. Alternatief stelde de gemeente dat de grondstukken openbare wegen waren volgens de Wegenwet. De Vereniging van Eigenaars (VvE), samen met de individuele eigenaren van de appartementsrechten, betwistten deze claims. Het gerechtshof ‘s-Hertogenbosch oordeelde dat de gemeente geen eigendom of opstalrecht had verkregen door verjaring en dat de grondstukken geen openbare wegen waren.
Het verloop van het proces en de feiten
De zaak begon met een hoger beroep dat de gemeente Helmond aanspande tegen de uitspraak van de rechtbank Oost-Brabant. De rechtbank had eerder de vorderingen van de gemeente afgewezen. In hoger beroep voerde de gemeente verschillende grieven aan, waaronder de stelling dat zij door verjaring eigenaar was geworden van de grondstukken. De grondstukken liggen rondom een gebouw met appartementen en zijn eigendom van de VvE, waarbij de gemeente wenste dat de rechtbank zou verklaren dat deze percelen hun eigendom waren geworden door verjaring, dan wel dat het openbare wegen waren, of dat de gemeente een recht van opstal had verkregen.
De feiten in deze zaak omvatten onder meer dat het perceel geregistreerd staat bij het Kadaster als eigendom van de VvE. Er zijn twee stroken grond in kwestie: één smalle, lange strook die door de gemeente is bestraat, en een westelijke strook met een boom en bankjes, eveneens door de gemeente geplaatst. De gemeente had deze gronden sinds 1978 als openbare ruimte ingericht en onderhield deze.
In de procedure bij de rechtbank had de gemeente primair gevorderd dat de rechtbank zou verklaren dat zij eigenaar was van de grondstukken door verjaring. Subsidiair vorderde de gemeente een verklaring dat de grondstukken openbare wegen waren, en dat de VvE al het verkeer hierover zou dulden. Tevens claimde de gemeente een recht van opstal voor de geplante boom en de aangebrachte infrastructuur.
De beslissing van de rechtbank
Het gerechtshof oordeelde dat de gemeente Helmond niet door verjaring eigenaar was geworden van de grondstukken. Evenmin had de gemeente een recht van opstal verkregen. Het hof stelde dat de activiteiten van de gemeente – zoals het plaatsen van bestrating en een boom – niet voldoende waren om te spreken van inbezitneming. De activiteiten werden gezien als publiek gebruik van particuliere grond, wat niet leidt tot eigendomsverlies door de oorspronkelijke eigenaar.
Ook verwierp het hof de stelling dat de grondstukken openbare wegen waren in de zin van de Wegenwet. Het hof oordeelde dat de grondstukken niet voldeden aan de criteria van verkeersbanen die dienen voor het afwikkelen van openbaar verkeer. Grondstuk 1 was smal en doodlopend, en Grondstuk 2 werd vooral gebruikt voor bestemmingsverkeer, zoals toegang tot de appartementen en de aangrenzende Subway.
Ten aanzien van het recht van opstal oordeelde het hof dat de gemeente geen bezitsdaden had verricht die duidelijk maakten dat zij pretendeerde een dergelijk recht te hebben. Het planten van een boom en het aanbrengen van bestrating waren onvoldoende om als bezitter van een opstalrecht te worden gekwalificeerd.
Als gevolg van deze bevindingen bekrachtigde het hof het vonnis van de rechtbank, waarbij de vorderingen van de gemeente werden afgewezen. De gemeente werd in de proceskosten van het hoger beroep veroordeeld, welke werden vastgesteld op €3.820,- inclusief eventuele wettelijke rente en bijkomende kosten, indien de betaling niet tijdig zou plaatsvinden. Het arrest werd uitvoerbaar bij voorraad verklaard, wat betekent dat de uitspraak direct ten uitvoer kan worden gelegd, ongeacht eventueel verder beroep.
Door deze uitspraak blijft de eigendom van de grondstukken bij de VvE, en de gemeente kan geen rechten op verjaring of openbaarheid claimen. Deze zaak benadrukt de strikte eisen voor verjaring en de kwalificatie van openbare wegen onder de Wegenwet in Nederland.
Lees de originele uitspraak hier.
Disclaimer: Deze samenvatting is automatisch gegenereerd en kan daardoor fouten bevatten.
Raadpleeg altijd de originele uitspraak.
